Šta trebaju biti socio-ekonomski prioriteti novih lokalnih vlasti u BiH?

Lokalni izbori na kojima će građani odabrati novu upravu lokalnih samouprava se bliže. Centar za politike i upravljanje, u saradnji sa U.G. Zašto ne? objavljuje analizu u cilju prezentiranja identifikovanih prioritetnih socio-ekonomskih politika na lokalnom nivou. Na naš upitnik odgovarali su predstavnici civilnog i poslovnog sektora i dali svoje mišljenje o prioritetima i oblastima koje u predstojećem mandatu trebaju biti u fokusu novoizabranih donosioca odluka na opštinskom nivou.

Koji su prioriteti?

Komunalne usluge i implementacija projekata razvoja lokalne infrastrukture. Mjere koje su ocijenjene kao prioritetne su: poboljšanje usluga vodosnadbijevanja, upravljanja otpadnim vodama, infrastrukture električne mreže, prikupljanja, odvoza i odlaganja otpada, upravljanja javnim površinama, čistoće cesta i uklanjanja snijega, javne rasvjete, investiranje u održavanje lokalnih cesta, pristupa javnim parking prostorima u urbanim zonama, te investiranje u unaprjeđenje i širenje mreže lokalnih puteva, sportsko-rekreativne i kulturne objekte, prezervaciju kulturno/historijskih naslijeđa, energetsku efikasnost naselja i socijalnu stanogradnju.

46% ispitanika je djelimično ili potpuno zadovoljno pruženim uslugama u ovoj oblasti, dok je 50% ispitanika potpuno i djelimično nezadovoljno.

Unaprjeđenje lokalnog poslovnog ambijenta. Mjere koje su ocijenjene kao prioritetne su: uspostavljanje zasebne lokalne agencije koja će omogućiti i pružiti pomoć pojedincima pri procesu registrovanja biznisa, smanjenje troškova i vremena potrebnog za pribavljanje građevinske dozvole, saradnja lokalne zajednice sa komercijalnim bankama, razvojnim agencijama, HUB-ovima i biznis inkubatorima kako bi se poboljšao pristup finansijskim sredstvima, smanjenje taksi i naknada u nadležnosti opština, poboljšanje kvaliteta usluga pruženih za plaćene naknade, uspostava transparentnog i pravednog sistema za dodjelu javne finansijske i nefinansijske pomoći za biznise, uvođenje “investment-friendly” politika i finansiranje projekata koji pospješuju konkurentnost biznisa.

25% ispitanika je djelimično ili potpuno zadovoljno pruženim uslugama u ovoj oblasti, dok je 63% ispitanika potpuno i djelimično nezadovoljno.

Saradnja lokalnih vlasti sa civilnim sektorom. Mjere identifikovane u ovoj oblasti su: povećanje broja projekata koji povećavaju konkurentnost privrede, konkurentnost radne snage, projekata usmjerenih na istraživanja i razvoj, unaprjeđenje standarda života, te poboljšanje pristupa javnim konsultacijama vezanim uz razvoj lokalnih socio-ekonomskih politika i razvojnih strategija. Prioritet su i davanje fiskalnih podsticaja privatnom sektoru za povećanje filantropskih ulaganja u poboljšanje kvalitete življenja i investicije u ljudski kapital u lokalnoj zajednici.

32% ispitanika je djelimično ili potpuno zadovoljno saradnjom lokalne zajednice sa civilnim sektorom, dok je 60% ispitanika potpuno i djelimično nezadovoljno.

Obrazovanje. Mjere identifikovane u ovoj oblasti su: povećanje investicija u opremu i prostor za nastavu u lokalnim osnovnim i srednjim školama, u dodatnu obuku nastavnika i profesora,depolitizacija procesa zapošljavanja nastavnika i profesora u lokalnim školama, poboljšanje nastavnog procesa i ishoda učenja, uvođenje praktične nastave i dualnog obrazovanja u srednjim školama, pristupa za javne i privatne predškolske ustanove, te finansijska podrška za djecu koja pohađaju predškolsko obrazovanje.

36% ispitanika je djelimično ili potpuno zadovoljno školstvom u svojoj lokalnoj zajednici, dok je 56% ispitanika potpuno i djelimično nezadovoljno.

Sigurnost. Mjere identifikovane u ovoj oblasti su: poboljšanje efikasnosti policije u lokalnoj zajednici (revnosnost policijskih službenika i broj patrola), uvođenje dodatnog broja policijskih službenika i patrola u lokalnu zajednicu, poboljšanje rada socijalnih radnika i uvođenje dodatnog broja socijalnih radnika u lokalnu zajednicu, finansijska podrška “sigurnim kućama” za članove rizičnih porodica kako bi se spriječilo nasilje nad ženama, djecom i članovima marginaliziranih grupa, poboljšanje institucionalne podrške zbrinjavanju migranata i socio-ekonomske emancipacije i nadzora nad migrantima u lokalnoj zajednici. Prioitetna su i pitanja poboljšanja procesa evidencije migranata kako bi se identifikovali pojedinci sa vještinama koje su potrebne lokalnom tržištu rada i poboljšao nadzor nad rizičnim pojedincima, povećanje sigurnosti migranata od kriminala i nasilja počinjenog od strane lokalnog stanovništva.

66% ispitanika je djelimično ili potpuno zadovoljno sigurnošću u svojoj lokalnoj zajednici, dok je 23% ispitanika potpuno i djelimično nezadovoljno.

Zdravstvo. Mjere identifikovane u ovoj oblasti su: poboljšanje opreme u ustanovama primarne zdravstvene zaštite, izgleda ustanova primarne zdravstvene zaštite, optimizacija mreže zdravstvenih ustanova i povećanje broja terenskih ambulantnih timova u ustanovama primarne zdravstvene zaštite.

41% ispitanika je djelimično ili potpuno zadovoljno zdravstvenim uslugama, dok je 54% ispitanika potpuno i djelimično nezadovoljno.

Grupe na koje je potrebno obratiti posebnu pažnju pri kreiranju lokalnih politika.

Oko 73% ispitanika je reklo da bi lokalne vlasti trebale kreirane posebne mjere kada je u pitanju nezaposlena mlađa populacija između 18 i 35 godina starosti, 67% ispitanika smatra da isto treba učiniti za osobe ometene u razvoju. Kreiranje posebnog seta mjera za građane koji su nezaposleni duže od 5 godina i za samohrane roditelje kao prioritet također vidi 63% ispitanika. Posebne mjere usmjerene na samostalne preduzetnike, obrtnike i samozaposlene kao prioritet vidi 57% ispitanika.

Ko je zaslužan za trenutni nivo razvoja opština?

63% ispitanika smatra da rad opštinskog vijeća ili skupštine u opštini iz koje dolaze nije transparentan, i isto toliko njih smatra da aktivnosti opštinskog vijeća ili skupštine nisu usmjerene na rješavanje ključnih prioriteta. 50% ispitanika smatra da je trenutni nivo razvijenosti lokalnih zajednica rezultat razvoja privatnog sektora, a 43% da je to rezultat rada lokalnih vlasti. 37% smatra da je na razvoj lokalnih zajednica uticala podrška međunarodnih organizacija i donatora, 20% ispitanika smatra da je za lokalni razvoj zaslužno djelovanje nevladinih organizacija a 10% da su više instance vlasti uticale na lokalni razvoj.